مطالعه جامع شهر کوهنجان - جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و اقتصاد
فهرست مطالب
مقدمه
شهر کوهنجان از توابع شهرستان سروستان در استان فارس است؛ جایی که تاریخ کهن، طبیعت چشمنواز، فرهنگ اصیل و مردمی خونگرم را یکجا مییابید. این مستند جامع، نمایی دقیق و پژوهشمحور از همه جنبههای کوهنجان ارائه میدهد؛ از تاریخ و اقلیم تا صنایع دستی، مشکلات و منابع.
تاریخچه و وجه تسمیه
وجه تسمیه و باور محلی
نام "کوهنجان" برگرفته از موقعیت کوهستانی آن است و در گویش محلی به "کُنُجون" شهرت دارد. مردم معتقدند این واژه نشانه بقایای شهری بزرگ و پرجمعیت بوده که به مرور بر اثر قحطی و مهاجرت، فقط "کُنَج" (گوشهای) از آن باقی مانده است.
جایگاه تاریخی
دوره هخامنشی
کشف سفالینهها و محوطههای باستانی بیانگر تمدن پررونق این منطقه در دوره هخامنشی است.
دوره ساسانی
آثار قلعهها، قناتها و تپههای باستانی نشانگر اهمیت منطقه در عصر ساسانی است.
آثار مهم تاریخی
- آرامگاه امامزاده شاه صفیالدین
- حمام تاریخی
- عمارت رضاخان
- برج مش سمیع
جغرافیا و موقعیت
ارتفاع
۱۵۰۰ متر
از سطح دریا
مختصات
29°13′ شمالی
52°57′ شرقی
فاصله ها
۵۸ کیلومتر از شیراز
۲۴ کیلومتر از سروستان
آبوهوا و منابع آب
اقلیم: معتدل و کوهپایهای با بهار و تابستانهای خنک و زمستانهای سرد. طبقهبندی اقلیمی: Csa (مدیترانهای) و BSh (نیمه بیابانی).
پیشبینی آبوهوا سپتامبر ۲۰۲۵
روز: ۳۴-۳۷°C
شب: ۱۱-۱۴°C
شاخص UV: بالا
چالش منابع آب
در گذشته قنات ۱۵۰ ساله وجود داشت، اکنون چاه آهکی مشترک با روستاهای اطراف به دلیل خشکسالی استفاده میشود.
طبیعت و محیط زیست
پوشش گیاهی
- بنه (پسته کوهی)
- زبان گنجشک
- بادام کوهی
- بلوط
- باغات زیتون و پسته
حیات وحش
- کبک
- آهو
- فلامینگو
- اردک سرسبز
- مرغابی
جاذبههای طبیعی
جمعیت و مردمشناسی
شهر کوهنجان
۳۲۸۱
نفر (۱۳۹۵)
دهستان کوهنجان
۳۰۱۷
نفر (۱۳۹۵)
زبان
فارسی
گویش کوهنجانی
ویژگیهای جمعیتی: نوسان جمعیت و مهاجرت گزارش شده است. مردم منطقه شیعه اثنیعشری با اعتقادات و آیینهای مذهبی قوی هستند.
فرهنگ، آداب و رسوم
صنایع دستی
گلیم و قالیبافی
سفالگری
عروسکسازی
چوبتراشی
چالشهای صنایع دستی
برخی صنایع به دلیل مهاجرت یا کمبود تقاضا رو به فراموشی هستند و نیاز به حمایت و احیا دارند.
جاذبههای گردشگری
جاذبههای تاریخی
برج مش سمیع و کاروانسراها
حمام تاریخی کوهنجان
معماری و سبک زیستی سنتی ایرانی
جاذبههای طبیعی
چشمه نباتی
چشمه ای زیبا در دل کوه
باغباغان
مکانی عالی برای پیکنیک و گذران اوقات
جاذبههای مذهبی
- امامزاده شاه صفیالدین
اقتصاد محلی و کشاورزی
ساختار اقتصادی: عمدتاً کشاورزی و دامداری؛ اشتغال خدماتی نیز رایج است.
پسته
محصول استراتژیک
زیتون
باغات متنوع
هندوانه
تولید فصلی
غلات
گندم و جو
آمار کشاورزی منطقه سروستان
باغ پسته
+۳۰۰۰
هکتار
باغ زیتون
متنوع
در منطقه
رویدادها و مشکلات
بحران آب
کاهش سفرههای آب زیرزمینی و خشکسالی
مهاجرت
مهاجرت ناشی از کمآبی و محدودیتهای معیشتی
شکار غیرمجاز
تهدید حیات وحش و زیستبوم منطقه
تصرف اراضی
تصرف زمینهای ملی اطراف دریاچه مهارلو
جمعبندی و نکات کلیدی
- کوهنجان روستایی با ریشه تاریخی کهن، آبوهوای معتدل و طبیعت بکر است
- اقتصاد منطقه بر محور کشاورزی و باغداری استوار است
- پسته و زیتون دو محصول استراتژیک منطقه محسوب میشوند
- بحران آب و مهاجرت اصلیترین چالشهای منطقه هستند
- پتانسیل تبدیلشدن به قطب گردشگری منطقهای را دارد
این گزارش تنها بر پایه اطلاعات قابل استناد و منابع دستاول تهیه شده است. برای تکمیل یا تصحیح جزئیات، مراجعه به خود منابع الزامی است.
منابع و مراجع
منابع اصلی: Wikipedia، aftab.club، Jazebeha.com، ره بال آسمان، rasanab.com
منابع تخصصی: WMaj.iaid.ir، Parto Jonoob، AccuWeather، Meteotrend
تاریخ بازبینی: ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵ (۲۶ شهریور ۱۴۰۴)
نظرات
ارسال نظر