مسجد حضرت ولیعصر کوهنجان

مسجد کوهنجان

مرکز فرهنگی و مذهبی شهر کوهنجان - جایی برای عبادت، یادگیری

شهر کوهنجان

شهر کوهنجان

نگینی در دل استان فارس

مقدمه

شهر کوهنجان از توابع شهرستان سروستان در استان فارس است؛ جایی که تاریخ کهن، طبیعت چشم‌نواز، فرهنگ اصیل و مردمی خونگرم را یکجا می‌یابید. این مستند جامع، نمایی دقیق و پژوهش‌محور از همه جنبه‌های کوهنجان ارائه می‌دهد؛ از تاریخ و اقلیم تا صنایع دستی، مشکلات و منابع.

تاریخچه و وجه تسمیه

وجه تسمیه و باور محلی

نام "کوهنجان" برگرفته از موقعیت کوهستانی آن است و در گویش محلی به "کُنُجون" شهرت دارد. مردم معتقدند این واژه نشانه بقایای شهری بزرگ و پرجمعیت بوده که به مرور بر اثر قحطی و مهاجرت، فقط "کُنَج" (گوشه‌ای) از آن باقی مانده است.

جایگاه تاریخی

دوره هخامنشی

کشف سفالینه‌ها و محوطه‌های باستانی بیانگر تمدن پررونق این منطقه در دوره هخامنشی است.

دوره ساسانی

آثار قلعه‌ها، قنات‌ها و تپه‌های باستانی نشانگر اهمیت منطقه در عصر ساسانی است.

آثار مهم تاریخی

  • آرامگاه امامزاده شاه صفی‌الدین
  • حمام تاریخی
  • عمارت رضاخان
  • برج مش سمیع

جغرافیا و موقعیت

ارتفاع

۱۵۰۰ متر

از سطح دریا

مختصات

29°13′ شمالی

52°57′ شرقی

فاصله ها

۵۸ کیلومتر از شیراز

۲۴ کیلومتر از سروستان

آب‌وهوا و منابع آب

اقلیم: معتدل و کوهپایه‌ای با بهار و تابستان‌های خنک و زمستان‌های سرد. طبقه‌بندی اقلیمی: Csa (مدیترانه‌ای) و BSh (نیمه بیابانی).

پیش‌بینی آب‌وهوا سپتامبر ۲۰۲۵

روز: ۳۴-۳۷°C

شب: ۱۱-۱۴°C

شاخص UV: بالا

چالش منابع آب

در گذشته قنات ۱۵۰ ساله وجود داشت، اکنون چاه آهکی مشترک با روستاهای اطراف به دلیل خشکسالی استفاده می‌شود.

طبیعت و محیط زیست

پوشش گیاهی

  • بنه (پسته کوهی)
  • زبان گنجشک
  • بادام کوهی
  • بلوط
  • باغات زیتون و پسته

حیات وحش

  • کبک
  • آهو
  • فلامینگو
  • اردک سرسبز
  • مرغابی

جاذبه‌های طبیعی

باغباغان
چشمه آبریز جبل
چشمه نباتی
باغ‌های انار و بادام

جمعیت و مردم‌شناسی

شهر کوهنجان

۳۲۸۱

نفر (۱۳۹۵)

دهستان کوهنجان

۳۰۱۷

نفر (۱۳۹۵)

زبان

فارسی

گویش کوهنجانی

ویژگی‌های جمعیتی: نوسان جمعیت و مهاجرت گزارش شده است. مردم منطقه شیعه اثنی‌عشری با اعتقادات و آیین‌های مذهبی قوی هستند.

فرهنگ، آداب و رسوم

بازی‌ها و سرگرمی‌ها

چوب‌بازی و ترکِه‌بازی از جشن‌ها و رویدادهای شاخص محلی محسوب می‌شوند.

جشن‌ها و موسیقی

برگزاری مراسم مذهبی، جشن‌های ملی و آیین‌های محلی همراه با موسیقی.

ارزش‌های اجتماعی

وفاداری، مهمان‌نوازی، همکاری اجتماعی، احترام به بزرگان و پاسداشت سنن قومی.

صنایع دستی

گلیم و قالی‌بافی

سفالگری

عروسک‌سازی

چوب‌تراشی

چالش‌های صنایع دستی

برخی صنایع به دلیل مهاجرت یا کمبود تقاضا رو به فراموشی هستند و نیاز به حمایت و احیا دارند.

جاذبه‌های گردشگری

جاذبه‌های تاریخی

برج مش سمیع و کاروانسراها 

حمام تاریخی کوهنجان

معماری و سبک زیستی سنتی ایرانی

جاذبه‌های طبیعی

چشمه نباتی

چشمه ای زیبا در دل کوه

باغباغان

مکانی عالی برای پیک‌نیک و گذران اوقات

جاذبه‌های مذهبی

  • امامزاده شاه صفی‌الدین

اقتصاد محلی و کشاورزی

ساختار اقتصادی: عمدتاً کشاورزی و دامداری؛ اشتغال خدماتی نیز رایج است.

پسته

محصول استراتژیک

زیتون

باغات متنوع

هندوانه

تولید فصلی

غلات

گندم و جو

آمار کشاورزی منطقه سروستان

باغ پسته

+۳۰۰۰

هکتار

باغ زیتون

متنوع

در منطقه

رویدادها و مشکلات

بحران آب

کاهش سفره‌های آب زیرزمینی و خشکسالی

مهاجرت

مهاجرت ناشی از کم‌آبی و محدودیت‌های معیشتی

شکار غیرمجاز

تهدید حیات وحش و زیست‌بوم منطقه

تصرف اراضی

تصرف زمین‌های ملی اطراف دریاچه مهارلو

جمع‌بندی و نکات کلیدی

  • کوهنجان روستایی با ریشه تاریخی کهن، آب‌وهوای معتدل و طبیعت بکر است
  • اقتصاد منطقه بر محور کشاورزی و باغداری استوار است
  • پسته و زیتون دو محصول استراتژیک منطقه محسوب می‌شوند
  • بحران آب و مهاجرت اصلی‌ترین چالش‌های منطقه هستند
  • پتانسیل تبدیل‌شدن به قطب گردشگری منطقه‌ای را دارد

این گزارش تنها بر پایه اطلاعات قابل استناد و منابع دست‌اول تهیه شده است. برای تکمیل یا تصحیح جزئیات، مراجعه به خود منابع الزامی است.

منابع و مراجع

منابع اصلی: Wikipedia، aftab.club، Jazebeha.com، ره بال آسمان، rasanab.com

منابع تخصصی: WMaj.iaid.ir، Parto Jonoob، AccuWeather، Meteotrend

تاریخ بازبینی: ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵ (۲۶ شهریور ۱۴۰۴)

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی